Akumulator hydrauliczny to nic innego jak proste urządzenie (zbiornik) do magazynowania znacznej ilości energii hydraulicznej w stosunkowo małej objętości. Zgromadzona energia występuje w postaci energii sprężystości ciała stałego, gazu lub energii potencjalnej ciężaru.
Akumulator hydrauliczny wykorzystuje dwie własności. Pierwsza z nich polega na tym, że niewielka ściśliwość cieczy zakłóca magazynowanie jej energii w małej objętości, ale pozwala na oddawanie znacznych sił. Druga własność opiera się na tym, że gaz jest substancją wysoce ściśliwą, dzięki czemu może gromadzić znaczne ilości energii w niewielkiej objętości.
Akumulator wykorzystujący hydraulikę siłową jest oddzielony od roboczego centrum instalacji hydraulicznej. Urządzenie jest więc dodatkowym źródłem energii w systemie hydraulicznym wykorzystywanym wtedy, gdy występuje jedynie okresowe bądź chwilowe zapotrzebowanie na energię. Oznacza to, że hydroakumulator (inna nazwa akumulatora hydraulicznego) stanowi w pojeździe mechanicznym rezerwę energetyczną, a nie stałe źródło zasilania.
Zbiornik akumulatora hydraulicznego przedzielony jest na dwie komory (osobna na azot i na ciecz) przez elastyczny separator. Gdy ciecz przepływa przez urządzenie i jej ciśnienie jest większe niż ciśnienie azotu, dochodzi do sprężenia gazu, a separator zmienia kształt tak, by akumulator mógł przyjąć odpowiednią ilość cieczy. W momencie spadku ciśnienia w systemie hydraulicznym akumulator oddaje ciecz do układu, do momentu aż ciśnienie gazu nie osiągnie początkowej wartości.
Akumulatory hydrauliczne dzielimy na gazowe, ciężarowe i sprężynowe. Jeśli chcielibyśmy wziąć pod uwagę rodzaj przegrody znajdującej się w ich wnętrzu, możemy wyróżnić dodatkowo akumulatory tłokowe, pęcherzowe oraz membranowe.
Akumulatory hydrauliczne tłokowe posiadają w swoim wnętrzu tłok, którego zadaniem jest oddzielanie cieczy od gazu. Tłok wyposażony jest w uszczelnienia, które dostosowane są do przekazywanych cieczy oraz krańcowych temperatur pracy.
Akumulatory pęcherzowe wyposażone są w pęcherz oraz zawory: po stronie gazowej i olejowej. Zaletami tego typu urządzeń jest możliwość wymieniania komponentów z większością hydroakumulatorów dostępnych na rynku.
Membranowe akumulatory, zwane też sferycznymi, składają się z dwóch połączonych ze sobą półkul, a między nimi znajduje się membrana, która umożliwia natychmiastowe i całościowe opróżnienie akumulatora z cieczy.
Akumulator hydrauliczny to proste urządzenie, którego działanie opiera się na wykorzystaniu cieczy. Szerokie możliwości takiego rozwiązania sprawiają, że akumulatory tego typu stosowane są w zasilaczach maszyn hydraulicznych i urządzeń przemysłowych, w systemach zawieszenia pojazdów, w maszynach roboczych, a także w betoniarkach.