Pompa lewa czy prawa - jak to sprawdzić?
Sercem wszystkich układów hydrauliki siłowej są pompy hydrauliczne.
Różnorodność maszyn wykorzystujących takie układy oraz postępujący rozwój konstrukcyjny sprawił, że na rynku dostępnych jest mnóstwo pomp o różnych parametrach i przeznaczeniu.
Najpowszechniejsze - ze względu na prostotę budowy - są pompy zębate.
Jak działa pompa hydrauliczna zębata?
Poniżej animacja prezentująca schemat pracy pompy zębatej (fot. Wikimedia):
Jednym z podstawowych parametrów takiej pompy jest jej kierunek obrotów.
W przypadku modyfikacji układu błędne określenie kierunku obrotów pompy najczęściej kończy się jej uszkodzeniem.
Na przykładzie kilku pomp podpowiemy jak poprawnie określić kierunek obrotów danej pompy.
Kierunek obrotów pompy ciągnika Władimirec T-25
Najczęściej problem określenia kierunku obrotów pompy występuje w przypadku ciągnika Władimirec T-25, dlatego też najpierw posłużymy się przykładem pomp do tego traktora.
Na początek musimy ustalić, które złącze pompy jest złączem zasilającym (przewód ssący).
Warto je zaznaczyć, aby po demontażu pompy nie pomylić złącz (mają taką samą średnicę). Bywa, że na tylnej ściance pompy nabite są pewne oznaczenia oraz strzałka określająca kierunek tłoczenia (patrz fot. 2). Podstawa strzałki (oznaczona na zdjęciu na żółto) określa stronę ssącą - wejście oleju, natomiast grot wskazuje na kierunek tłoczenia czyli wyjście oleju.
Po ustaleniu, które ze złącz jest wejściowym kładziemy zdemontowaną pompę na stole, w taki sposób, aby złącze ssące było skierowane do dołu, a tylna ścianka pompy ma być zwrócona w naszym kierunku.
Na zdjęciu nr 3 widzimy dwie pompy ułożone właśnie w ten sposób.
Mając ułożoną pompę wg powyższych wskazówek należy sprawdzić (bez zmiany pozycji pompy względem obserwatora), po której stronie pompy znajduje się wałek napędowy pompy.
Jeżeli wałek jest po lewej to pompa jest lewa i analogicznie- jeżeli wałek jest po prawej to pompa jest prawa.
Niejednokrotnie na tego typu pompach można znaleźć oznaczenie kierunku na ściance pompy, z której wychodzi wałek napędzający.
Oznaczenie to jest w postaci łukowatej strzałki z półgrotem wskazującym kierunek obrotów wałka. Jeżeli strzałka skierowana jest zgodnie z ruchem wskazówek zegara to pompa jest prawa, jeżeli przeciwnie - pompa jest lewa.
Kierunek obrotów pompy w maszynach produkcji zachodniej
Pompy do maszyn zachodnich, ciągników Fendt, John Deere, Massey Ferguson, New Holland czy Case różnią się nieco wyglądem, jednak zasada działania jest taka sama.
Podobnie jak w przypadku pomp do T-25 najpierw należy ustalić, które złącze jest złączem ssącym.
W większości pomp złącze ssące jest wyraźnie większe niż złącze tłoczne (patrz fot 6), ale bardzo często zdarza się, że oba złącza są tej samej wielkości - tak jak w przypadku pomp do T-25. Tak więc, czasem wystarczy porównać wielkości otworów przyłączy aby wiedzieć które z nich jest ssące, ale nie zawsze jest to możliwe.
Podobnie jak w przypadku pomp T-25 pompę należy położyć na przyłączu ssącym, i skierować tylną ścianką w kierunku obserwatora. W ten sposób jesteśmy w stanie szybko i poprawnie określić kierunek obrotów danej pompy. Warunkiem jest prawidłowe określenie przyłącza ssącego.
Często na bocznych ściankach pomp można znaleźć również strzałki określające kierunek obrotów wałka napędowego. Przykład prezentujemy na fot 8.
